Export onder EVOA wordt strenger

Sinds 1 januari 2025 gelden er nieuwe, striktere regels voor de internationale handel in afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA). De publicatie van gedelegeerde handeling onder de Europese Verordening Overbrenging Afvalstoffen (EVOA), in uitvoering van het Verdrag van Bazel, heeft een aanzienlijke impact op de export van e-waste naar derde landen. Wat betekent dat concreet voor Belgische inzamelaars, verwerkers en recyclagebedrijven?

Op 18 oktober 2024 keurde de Europese Commissie twee gedelegeerde handelingen goed om de Bazelwijzigingen van 2022 in Europees recht om te zetten. Na het uitblijven van bezwaar van het Europees Parlement en de Raad vóór 18 december, zijn de nieuwe bepalingen nu van kracht.

De kernveranderingen op een rij:

• Export van gevaarlijk en niet-gevaarlijk e-waste naar niet-OESO-landen is verboden.
• Voor OESO-landen geldt een verplichting tot voorafgaande kennisgeving en toestemming, ongeacht de aard van het e-waste.
• Binnen de EU blijft de ‘groenelijstprocedure’ (op basis van artikel 18 van de EVOA) voorlopig van kracht op niet-gevaarlijk e-waste, voor zover het onder codes GC010 en GC020 valt. Deze overgangsregeling geldt tot eind 2026.

Let op: de vertrouwde codes B1110 (niet-gevaarlijk) en A1180 (gevaarlijk) zijn sinds 2025 geschrapt.

Vanaf 21 mei 2027 geldt een bijkomende voorwaarde voor de overbrenging van afvalstoffen die op de groene lijst staan naar niet-OESO-landen. Enkel landen die vóór 21 februari 2025 een formele aanvraag hebben ingediend bij de Europese Commissie om specifieke afvaltypes te mogen ontvangen, komen nog in aanmerking. Bovendien moeten de verwerkende installaties in die landen vooraf geauditeerd zijn.

Volgens een eerste analyse van de lijst van aanvragers zijn de belangrijkste afvalstromen voor onze sector in de aanvragen opgenomen:

• Metalen (B1010, B1020, B1050)
• Papier (B3020)
• Textiel (B3030)
• Afvalbanden (B3140) en rubberafval (B3040, B3080)

Op dit moment is het nog niet duidelijk of de Europese Commissie al deze aanvragen zal goedkeuren. De beoordeling door de Europese Commissie loopt nog en zal vermoedelijk enkele maanden in beslag nemen.

Om bedrijven te ondersteunen bij de interpretatie van de nieuwe regels, ontwikkelen de Europese federaties FEAD, EuRIC en EERA een gezamenlijke gids. Deze gids verduidelijkt de classificatie van e-waste, componenten en recyclagefracties, en is een nuttig instrument voor iedereen die betrokken is bij import of export.

Al deze wijzigingen vereisen fundamentele veranderingen in de sector, en dat in economisch uitdagende tijden waarin de competitiviteit van onze bedrijven onder druk staat. De Europese recyclagesector moet kunnen blijven functioneren, ook met respect voor milieunormen. Daarom vraagt Denuo voldoende verwerkingstijd, duidelijke richtlijnen en samenwerking met derde landen om de export van kwalitatieve recyclagestromen mogelijk te houden. Via de Europese recyclagefederaties EuRIC en FEAD blijft Denuo actief pleiten voor het behoud van exportmogelijkheden voor essentiële stromen.