Belgische afval- en recyclagebedrijven vragen flexibiliteit om energiecrisis te bestrijden

7 oktober 2022, Brussel – De energiecrisis raast steeds harder. Niet alleen gezinnen hebben het moeilijk, ook bedrijven. Steeds meer ondernemingen kunnen door de hoge energiekosten het hoofd niet meer boven water houden en beslissen om hun productie stil te leggen. En dat in verschillende sectoren. 

Ook in de Belgische afval- en recyclagesector bereiken de energiekosten ongeziene hoogten. Onze leden zagen het afgelopen jaar de kosten voor elektriciteit met 100 à 200% stijgen en voor fossiele brandstoffen namen de kosten met 50% à 100% toe. 

Nochtans vormen onze bedrijven een deel van de oplossing. Enerzijds door het hergebruik van materialen, anderzijds door uit bepaalde recyclageresidu’s energie te recupereren.

Heel wat van onze leden beschikken over de technologie (bv. vergistingsinstallaties en stortplaatsen met warmtekrachtkoppeling) en de capaciteit om biogas, biostoom en stroom uit afval te produceren. Een lokaal en duurzaam alternatief waardoor er minder fossiel en duur gas dient te worden ingevoerd.

Daarnaast zijn gerecycleerde materialen een pak energie-efficiënter dan de ruwe grondstoffen. Zo is er 83% minder energie nodig om PET te recycleren dan om PET te produceren op basis van de ruwe grondstoffen. Recyclage van aluminium bespaart 95% van de energie die nodig is voor primaire productie. De recyclage van papier bespaart 40% energie. Enzovoort. 

Energiewinsten die zich niet alleen vertalen in lagere kosten, maar ook in minder uitstoot van CO₂.

Daarom vragen we de overheden om de afval- en recyclagebedrijven ten volle hun rol te laten spelen. We vragen geen extra fondsen, wel flexibiliteit:

• Zorg dat de Europese Waste Shipment Regulation (WSR), of Europese Verordening Overbrenging Afvalstoffen (EVOA), de mogelijkheid biedt aan gerecycleerde materialen om vrij te circuleren, zodat ze alle marktkansen krijgen en eerlijk kunnen concurreren met de ruwe grondstoffen. Zie onze standpuntnota over EVOA.
• Zet maximaal in op het gebruik van gerecycleerde materialen in nieuwe producten (recycled content), zodat bedrijven minder energie dienen aan te kopen om hun productieprocessen te laten draaien. Zie onze standpuntnota over Recycled Content.
• Milieuheffingen moeten worden ingezet ter ondersteuning van de transitie naar een circulaire en koolstofarme economie, niet om begrotingen uit de nood te helpen. De verlaagde heffingen op PST-residu is hier een goed voorbeeld. De minwaarden kunnen worden ingevuld door de schrapping van het nultarief op geïmporteerd gevaarlijk afval. Belangrijke wijzigingen moeten geleidelijk worden ingevoerd zodat niet alleen onze sector, maar de hele industrie en samenleving zich kan aanpassen (leave no one behind). Zie onze standpuntnota over Fiscaal Beleid.
• Vereenvoudig de vergunningsprocedures zodat we nog meer capaciteit kunnen installeren om nog meer materialen te recycleren en nog meer biogas en biostoom te produceren.

Verder steunen we volmondig de vraag naar intersectorale initiatieven zoals de versoepeling van de tijdelijke werkloosheid en het onder controle houden van de loonkosten om de energiecrisis het hoofd te bieden.

Deze energiecrisis mag ons niet doen vergeten dat om een circulaire economie te verwezenlijken we ook nu de Ladder Van Lansink moeten toepassen. Dat betekent concreet dat materialen eerst worden ingezet voor recyclage en pas als recyclage niet (meer) mogelijk is voor terugwinning van energie.