Waalse beleidsverklaring: enkele sterke opties voor circulaire economie en afval

Er wordt een sterke tekst voorgesteld aan de verschillende organen van de onderhandelende partijen (een officiële goedkeuring wordt verwacht voor nu donderdag 12.09.2019), aangezien drie bladzijden (op 122) gewijd zijn aan afval (23 keer vermeld) en aan de circulaire economie (29 keer vermeld), beide verzameld in hetzelfde hoofdstuk 6. Dit is al een goed eerste signaal van coördinatie.

Naast het economische ontwikkelingspotentieel dat naar voren komt, is er ook sprake van de voorbeeldfunctie van de overheid, onder meer inzake het gebruik van gerecycleerde producten en materialen. Die uitstekende aanpak hadden wij zelf naar voren gebracht tijdens de informatiegesprekken begin deze zomer. Ook de strijd tegen geprogrammeerde veroudering krijgt zijn plaats in de bestekken (via clausules).

De aanbevelingen van het Waals Parlement zullen ook worden uitgevoerd (ter herinnering: op 3 mei 2019 werd een parlementair verslag inzake circulaire economie met een honderdtal mogelijke opties unaniem goedgekeurd).

Er word ook een sterk standpunt ingenomen tegen kunststoffen, daar het document stelt dat "Wallonië de drijvende kracht zal zijn achter een strategie om tegen 2030 uit de kunststofproductie te stappen" [vrije vertaling]. Er is sprake van vermindering, vervanging, beheer en recyclage van kunststoffen. Alleen de toepassingen waarvoor kunststof de enige oplossing is, worden geselecteerd. Het alternatief voor plastic wordt de regel. Het verbod op plastic zakken zal worden uitgebreid tot plastic verpakkingen van groenten en fruit, en er zal ook een green deal worden afgesloten met de spelers.

De optie van statiegeld of retourpremie, op Belgische schaal, voor blikjes en PET-flessen wordt overwogen (maar met veel voorzichtigheid en de voorziene analyses). Deze optie wordt dus veel minder sterk naar voren geschoven dan in Brussel. Voorlopig is het nog wachten op het standpunt in Vlaanderen.

Naast de ontwikkeling van de kunststofrecyclageketens die het SRIW op 16 mei 2019 lanceerde, zijn er nog andere acties voorzien, met name om ketens te ontwikkelen voor afgewerkte olie, matrassen en bouwafval.

De onderhandelaars laten ook weten dat de regering "de ontwikkeling van bedrijven die actief zijn in de recyclage en het hergebruik van afval zal ondersteunen". [vrije vertaling]

De beleidsverklaring meldt ook dat de Waalse regering afvalverbranding tegen 2027 met 50% wil verminderen. Aparte inzameling van organisch afval wordt verplicht, ook voor bedrijfsafval (bedrijven, collectiviteiten, horeca). Daarnaast vermeldt het document het versterken van de sortering van bedrijfsafval en het verbeteren van de controlemaatregelen.

Het valt nog af te wachten welke verbrandingsoven(s) zal/zullen verdwijnen daar de vergunningen van InBW (2038), Ipalle (2037) en Tibi (2034) nog vele jaren geldig zijn. Komt enkel de installatie van Intradel-Uvelia (2025) onder druk te staan?

Wat stortplaatsen betreft, wordt in de tekst gemeld dat de Waalse regering streeft naar een sterke vermindering van de hoeveelheid gestort afval en zelfs een volledige schrapping van het storten. Er zal een proactief en gecoördineerd beleid komen om dit te bereiken (wow!).

In 1999 heeft Wallonië een afschrikkend belastingstelsel ingevoerd voor de maximale hoeveelheid restafval die per gemeente is toegestaan (in Vlaanderen is dit niet bindend, er zijn alleen indicatieve drempels in het plan, maar er is geen bijbehorend afschrikkend belastingstelsel). Alle gemeenten voldoen nu aan de vastgestelde drempels en er zullen nieuwe drempels worden vastgesteld, des te meer daar de facturering van afval naar gewicht (chipcontainers) zal worden gestimuleerd.

Het akkoord bevat ook de zin "De regering zal de coördinatie en de synergieën tussen afvalexploitanten versterken, met tegelijkertijd  garantie op de overheidscontrole op huishoudelijk afval ". [vrije vertaling]  Waarvan akte.

We wachten nu op de naam van de bevoegde minister, die nu vrijdag zal worden voorgesteld.