Jan Jambon I zet in op circulaire economie
De federatie heeft de handen kunnen leggen op het nieuwe Vlaamse regeerakkoord. Hieronder volgt een eerste analyse van de voor onze sector belangrijkste passages uit het lijvige document.
Overheid neemt voorbeeldrol op zich
Hoewel de samenvattende tekst die de Vlaamse regeringsonderhandelaars maandag 30 september de wereld instuurden het niet deed vermoeden, zal Vlaanderen de komende jaren toch blijven voortbouwen aan een circulaire maatschappij. En daarin zal de Vlaamse overheid haar voorbeeldfunctie opnemen. Onder meer door bij openbare aanbestedingen met circulaire voorrangsregels te gaan werken. Bovendien versterkt ze de inzet op circulair ontwerp en circulair aankopen binnen instrumenten zoals de aanvaardingsplicht en green deals.
Belang van recyclage onderstreept
Eén van de pijlers in het circulaire Vlaanderen waar Jambon I naar streeft, is de realisatie van producten die beter herbruikbaar, herstelbaar en recycleerbaar zijn. Recyclage vormt daarin het sluitstuk om alle grondstoffen maximaal te herwinnen.
Om het belang van recyclage te onderstrepen, wil Vlaanderen tegen 2030 evolueren naar een algemene recyclagegraad van 77,5% (tegenover 70% vandaag).
Bovendien moet het recycleerbare afval nog beter selectief worden ingezameld. Opnieuw tegen 2030 moet minstens 50% van alle recycleerbare fracties van het huishoudelijk en bedrijfsafval bijkomend wordt gerecycleerd. Daarvoor ziet de overheid vooral opportuniteiten binnen bio-organische afvalstromen, kunststoffen, papier en karton en textiel. Er zal de komende jaren dus sterk worden ingezet op de versterking van de sorteerboodschap voor deze stromen.
Om dit mogelijk te maken, reikt de Vlaamse overheid de sector de hand om samen de uitrol van recyclagemogelijkheden in Vlaanderen te onderzoeken. Vlaanderen wil de komende jaren immers maximaal recycleren op het eigen grondgebied.
Circulaire economie voor het eerst ingezet voor het klimaat
Op die manier wil Vlaanderen de eigen concurrentiepositie binnen de globale economie versterken, en ook de klimaatambities kracht bijzetten. Want door afval lokaal te gaan omzetten in nieuwe materialen kunnen we heel wat uitstoot aan broeikasgassen vermijden.
We zeggen vanuit de federatie al langer dat meer dan 60% van de uitstoot aan broeikasgassen te wijten is aan de ontginning, de productie, het transport, de consumptie van grondstoffen, producten… Die boodschap heeft nu ook het Vlaams regeerakkoord gehaald.
Versterking Vlaanderen Circulair
Om het belang van een circulaire economie kracht bij te zetten, zal de Vlaamse overheid ook de governance van Vlaanderen Circulair als centrale platform voor de circulaire economie aanpassen. Bedoeling is dat elk beleidsdomein een sterke rol kan vervullen in de aansturing van Vlaanderen Circulair.
Verkleining van de afvalberg
De Vlaamse Regering wil de komende legislatuur ook de hoeveelheid afval die verbrand en gestort wordt verminderen. Eén van de consequenties daarvan is dat de afvalverbrandingscapaciteit zal worden afgebouwd. Gezien de capaciteitsschaarste die er vandaag al is op deze markt, zijn we benieuwd hoe de nieuwe bevoegde minister Zuhal Demir dit zal oplossen.
Strijd tegen zwerfvuil opgevoerd
Jambon I gaat ook de strijd tegen het zwerfvuil opvoeren. Hiervoor wijst de regering op de verantwoordelijkheid van iedereen.
De Regering zet hiervoor onder meer in op een versterkte handhaving. Met een nieuwe Vlaamse minister voor Justitie en Handhaving zou die ambitie wel eens zeer concreet kunnen worden.
Daarnaast zal de verpakkingssector haar ambitieuze engagementen moeten nakomen. Alle afspraken uit het Verpakkingsplan 2.0 moeten worden gerealiseerd. Als blijkt dat deze tegen eind 2023 onvoldoende zijn gehaald, zal de Regering overgaan tot de invoering van een statiegeldsysteem of een ander beloningssysteem.
Een Europese circulaire economie voor kunststoffen
Vlaanderen wil op Europees niveau werk maken van een Europese circulaire economie voor plastics waarin kunststoffen maximaal recycleerbaar zijn en gerecycleerd worden.
Bovendien wil Vlaanderen op Europees niveau pleiten voor een verbod op het gebruik van microplastics in cosmetica, verzorgingsproducten en onderhoudsproducten. En een bredere strategie voor wegwerpproducten, ongeacht de materialen waaruit ze zijn opgebouwd.
Betere afstemming tussen de gewesten
In het regeerakkoord drukken de Vlaamse regeringspartijen ook hun wens uit om het afvalbeleid in België te uniformiseren. Hiervoor zal onderzocht worden hoe en voor welke stromen er meer en betere afstemming inzake aanvaardingsplicht nodig is tussen de verschillende gewesten. Indien nodig, wil Vlaanderen dit zelfs via een samenwerkingsakkoord doen.
Nieuwe rol intercommunales?
Tot slot wil Vlaanderen ook samen met de gemeenten onderzoeken welke rol de overheid best zou vervullen in de afvalverwerkingsinstallaties. En dat vanuit de optiek dat de overheid zich vooral moeten focussen op afvalpreventie en –beleid. Hoe dan ook, zullen de intercommunales de komende legislatuur werk moeten maken van efficiëntieverbetering en optimalere invulling van hun werkingsgebied.
Samenwerking centraal
Om al deze plannen te realiseren, rekent de nieuwe Vlaamse Regering op partnerschappen tussen bedrijven, kennisinstellingen, middenveld en overheden. Alsook op partnerschappen waarbij grondstoffen en energie optimaal onderling worden uitgewisseld.
Vanuit de federatie reiken we alvast de hand om samen met de verschillende actoren een centrale rol te spelen in het uitbouwen van een Vlaamse circulaire maatschappij waarin gebruikte materialen een toekomst hebben.
De integrale tekst van het Vlaamse regeerakkoord 2019-2024 vind je hieronder:
Reactie toevoegen