Restproducten en recyclaat transporteren houdt risico’s in

Decennia geleden werd alles rond afval als een kost beschouwd. Nu zien we niet alleen evolutie in de terminologie maar ook en vooral in de waardering van afval. Hoe dichter bij de bron, hoe zwakker of negatiever de waarde. Maar eigenlijk spreken we alleen nog van restproducten.

In de verschillende verdere stappen van de behandeling van die restproducten ontstaat een ketting van toegevoegde waarde. Recyclage is dus toegevoegde waarde. Recyclageactiviteiten brengen echter grote volumes, logistiek en veel transport met zich mee. Daaraan zijn zeer uiteenlopende risico’s verbonden. We zoomen even in op twee voorbeelden.

Op de autoweg vindt een aanrijding plaats waarin een oplegger dwars komt te botsen met andere voertuigen. Hierdoor is de lading geschonden en lekt zij uit de oplegger. Er zijn gewonden, verschillende andere voertuigen zijn door de dwarsliggende oplegger beschadigd en de lading heeft zich verspreid over wrakken en wegdek.

De verplichte BA-verzekering voor motorrijtuigen neemt uiteraard een flinke portie van de schade voor haar rekening: de gewonden, de schade aan de andere voertuigen, het opruimen van dat deel van de lading dat uit de oplegger over de weg gelopen is ...

Zo komen we uit op het lot van de lading, die mogelijk toxisch is en op zich geen handelswaarde heeft. De verzekeraar BA van de vrachtwagen neemt enkel die kosten voor zijn rekening die gemaakt worden om het verder lekken te verhinderen (de onmiddellijke beveiliging tegen imminente schade). Andere kosten, zoals het overladen, het tijdelijk stockeren, de quarantaine, de repatriëring en mogelijk ook de vernietiging, zijn voor rekening van de ladingbelanghebbende (bij vervoer voor eigen rekening) of de vervoerder (bij vervoer voor rekening derden).

Een vergister moet een nieuwe bacteriecultuur opstarten in zijn reactoren. Hij bestelt drie containers actief slib. Een derde partij brengt die over de weg. Onderweg moeten de containers overgezet worden en verblijven ze korte tijd in een transitzone. In enkele dagen tijd zwellen de containers en komen de zijwanden en het dak helemaal bol te staan. De oorzaak laat zich vermoeden: de bacteriën zijn actief gebleven, terwijl het geproduceerde gas niet is kunnen ontsnappen.

Bij het openen van een deurpaneel van een van die containers volgt door de grote druk een explosie en raakt iemand ernstig gewond. Voor verder onderzoek en beveiliging komt er een industriële en tegen explosie beveiligde schaar aan te pas. De containers worden opengeknipt, net als de flexibags waarin het actief slib werd vervoerd.

In dit voorbeeld heeft de lading een beperkte handelswaarde. Er is wel een slachtoffer gevallen en het incident leidt tot grote kosten, onder andere door de tijdelijke afzondering van de containers, de beveiliging van de situatie bij het openknippen, de schade aan de 20 ft-containers en het wegnemen van de lading.

Er is een interessante discussie te voeren over wie de verantwoordelijkheid voor het incident moet dragen. Uiteindelijk blijkt dat voor dit transport voor een te grote flexibag en voor een onaangepast ontgassingsventiel werd gekozen. Ook hier worden de kosten in eerste instantie aangerekend aan de ladingbelanghebbende.

De oplossing voor beide voorbeelden is uiteraard de transportverzekering. Zowel als we (op basis van het CMR-verdrag) over de aansprakelijkheid van de vervoerder spreken als over het risico van de belanghebbende, stelt zich de vraag naar de waarde van de goederen.

Die waarde is voor de verzekeraar de maatstaf voor het verlies en voor de compensatie van de kosten. Is er sprake van onvoldoende, geen of negatieve waarde, dan moet u met de verzekeraar (toereikend) extra budget voor al die kosten bedingen.

De transportverzekering is voor het vervoer van afval, restproducten en recyclaat dus uitermate relevant en vraagt een goede inschatting van het risico.

Hebt u vragen over dit thema of wenst u een verkennend gesprek over de voorstellen van Group Casier voor uw transportverzekering? Neem dan contact op met Bart Pieters, b.pieters@casier.be.